این‌روزها تا گوشی تلفن‌همراهم را دست می‌گیرم بدون استثنا یک جمله از مادرم می‌شنوم:«امتحانات شروع بشه باید خاموشش کنی!»
جواب می‌دهم: «مجبورم با دوستام در تماس باشم برای درس‌ها.» و می‌شنوم: «آهان که ببینی اونا تا کجا خوندن بیش‌تر اضطراب بگیری؟ لازم نیست.» می‌گویم: «وقتم رو تنظیم می‌کنم و فقط موقع استراحت از گوشی‌ام استفاده می‌کنم.»
مادرم ادامه می‌دهد: «چشم‌هات هم خسته می‌شن و دیگه نمی‌تونی درست درس‌ها رو مرور کنی.»
کمی بعد...
پدرم روزنامه می‌خواند و آمار می‌دهد: «بر اساس آمارهای سال 2015میلادی، بیش از 83 میلیون اشتراک رسمی تلفن‌همراه در ایران به ثبت رسیده که بیش از جمعیت کشور است.1»
آمار، آمار، آمار... آمارها چه می‌گویند؟ من که فقط همین یک گوشی را دارم.
پدرم که صدای درونی من را نشنیده ادامه می‌دهد: «هم‌اکنون هشت‌میلیون گوشي‌هوشمند در ایران وجود دارد که بالاترین آمار خاورمیانه است و بیش از 40میلیون کاربر ایرانی از فضای مجازی استفاده می‌کنند.2»
که البته من هم یکی از آن 40 میلیون نفر هستم!
و پدرم زیر چشمی نگاهم می‌کند: «در کنار همه‌ی این آمارها، آن‌چه باید مورد توجه قرار گیرد، عدم استفاده مناسب از بخشی از انرژی، هزینه و زمان استفاده از تلفن‌های همراه است.» روزنامه را می‌بندد و می‌گوید: «به‌خصوص در زمان امتحانات. این رو روزنامه ننوشته؛ خودم می‌گم.»
نگفتم فصل امتحانات خیلی زود به خانه‌ی ما آمده؟! وگرنه این تلفن‌همراه که تقصیری ندارد! مادرم به من یادآوری می‌کند كه قبلاً هم بیش از اندازه با گوشی‌ام مشغول بودم و البته در این‌روزها اين نكته مهم‌تر است. من توجیه می‌شوم و شیرفهم می‌شوم! که کلاً وقتی مشغول استفاده از گوشي تلفن‌همراهم هستم گذر زمان را متوجه نمی‌شوم و به همین علت ممکن است در زمان امتحانات برای مرور درس‌ها وقت کم بیاورم!
اطلاعات پدرم به همین‌جا محدود نمی‌شود و با دوستش آقای زمانی تماس مي‌گيرد که متخصص نصیحت‌های علمی است و کلی اطلاعات از پژوهش‌ها و تحقیقات جهانی دنیا دارد و نتیجه‌ی آخرین پژوهش‌های محققان ژاپنی را دریافت می‌کند که نشان می‌دهد نوجوانانی که در ساعت‌هاي پایانی شب از تلفن‌همراه استفاده می‌کنند، در معرض ابتلا به مشکلات سلامت روان از جمله بی‌خوابی قرار دارند.
پدرم می‌گوید که دیگر اصلاً امتحانات مهم نیست چون در این پژوهش ساعت‌های خواب نوجوانان، زمان مکالمه یا ارسال پيامك با تلفن‌همراه پیش از خواب مورد بررسی قرار گرفته وپژوهشگران فاکتورهای تأثیرگذار بر سلامت روان نوجوانان را مورد بررسی قرار داده و دریافته‌اند که استفاده‌ي نابه‌جا از تلفن‌همراه در ساعت‌هاي پایانی شب بر سلامت روان تأثیر منفی می‌گذارد. به گفته‌ی محققان، تحریک مغز باعث تغییر در تولید ملاتونین به‌عنوان هورمون تولیدشده در هنگام خواب می‌شود و به کیفیت خواب و استراحت شبانه صدمه می‌زند. هنوز علت دقیق بروز این مشکل مشخص نشده است، اما به نظر می‌رسد که مشکلات سلامت روان باعث بیدار‌ماندن تا دیروقت و استفاده از تلفن‌همراه می‌شود.
و البته این وسط باز هم به نقطه‌ی صفر می‌رسیم. چون پدر می‌گوید: «این محققان معتقدند استفاده از تلفن‌همراه هنگام درس‌خواندن و یا در مدرسه باعث کاهش تمركز و توجه و افت یادگیری و عملكرد تحصيلي می‌شود!»
و به این ترتیب قرار می‌گذارند من در زمان امتحانات از گوشی، تلفن‌همراه و شبکه‌های اجتماعی و حتی ارسال پیامک‌های ساده محروم باشم. اما می‌خواهم به پدر و مادرم بگویم که اگر موقع امتحانات کلاً گوشی را خاموش کنم، گوشی را كه فراموش نمی‌کنم و حواسم از آن پرت نمی‌شود! تازه تمرکزم را بیش‌تر از دست می‌دهم. من فقط باید بتوانم به آن‌ها ثابت کنم که می‌توانم درست و در زمان محدود از گوشی‌ام استفاده کنم، همین.
-----------------------------
پی‌نوشت:
1. دکتر کامران باقری لنکرانی، رییس سمینار بین المللی سلامت همراه در شیراز، 5 اردیبهشت 94
2. هشت‌میلیون گوشی هوشمند در دست ایرانیان،خبرگزاری ایسنا، 27 اردیبهشت 94
نظر شما